Diagnoza – Terapia – Rozwój
Utalentowani Neuroróżnorodni
Rynek pracy wrażliwy na potrzeby osób z ASD
Od listopada 2021 do końca października 2023 realizujemy projekt pt: „Utalentowani neuroróżnorodni. Rynek pracy wrażliwy na potrzeby osób z ASD” finansowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
Projekt realizuje prawa zapisane w Karcie Praw Osób z Autyzmem: możliwie niezależnego i wartościowego życia, pozwalającego na pełne rozwinięcie własnych możliwości.
Wiele problemów osób z ASD ma swoje źródło w presji najbliższego otoczenia i oczekiwaniu że dziecko z ASD będzie zachowywać się „normalnie” bez względu na okoliczności. Jej konsekwencją bywa zła terapia i przemocowe dostosowywanie do „norm i oczekiwań” co owocuje traumami w dorosłym życiu, których świadectwa coraz liczniej pojawiają się w wyznaniach samorzeczników.
Odpowiadając na te problemy, w projekcie przeprowadzimy:
Warsztaty wspomagające dla rodziców 20 dzieci z ASD. Uzyskają oni wsparcie szkoleniowe i opiekę psychologiczną, pomagające zaakceptować odmienność ich dzieci oraz uwolnić od presji otoczenia.
- kompleksowe wsparcie dla 12 młodych autystów rozwijające talenty, nakierowane na pracę w zawodzie związanym z posiadanymi umiejętnościami. Młodzi podopieczni Fundacji Ditero zrealizują samodzielne projekty wspierane przez patronów biznesowych. Ich działania będą drogowskazem i inspiracją jak rozwijać potencjał kryjący się w neuroróżnorodności.
- Działaniem wspierającym i popularyzującym efekty, będzie sieć biznesu wrażliwego na potrzeby osób z ASD. Przeszkolimy pracowników 60 firm, w 20 przeprowadzimy audyty dotyczące możliwości tworzenia miejsc pracy dedykowanych autystom.
Pomogą nam partnerzy Gmina Gryfów Śląski i Fundacja Boskie Karkonoskie działająca na rzecz promowania wrażliwego, odpowiedzialnego społecznie biznesu.
Zakładane efekty to m.in.:
- odkrycie i rozwój posiadanych talentów, wzrost pewności siebie i poczucia samorealizacji 12 młodych ludzi z ASD,
- zaangażowanie 20 firm w działania na rzecz tworzenia miejsc pracy przyjaznych osobom z ASD, przeprowadzenie audytów dostępności dla osób z ASD w firmach
- wzrost wiedzy i praktycznych umiejętności u rodziców dzieci z ASD
Punktem wyjścia do realizacji projektu są obserwacje terapeutów Ditero, dotyczące funkcjonowania dzieci z ASD i ich rodzin w stanie wysokiego stresu.
Nasze obserwacje potwierdza rosnącą liczbą publikacji naukowych stanowiących fundament nowego podejścia do terapii i włączania osób ze spektrum autyzmu w życie społeczne.
Najważniejsze prace inspirujące do zaproponowanych działań to badania prof. Ewy Pisuli nad rodzinami dzieci z autyzmem, badania dr Pauliny Gołaski-Ciesielskiej, poradniki Jacka Kielina (Strefa Dobrych Emocji) i konferencje Fundacji Prodeste z udziałem samorzeczników z ASD a szczególnie relacje autystów u których zdiagnozowano objawy PTSD, wynikające z traumatycznych relacji w domu i dostosowywania dzieci do „norm i oczekiwań”.
Pytanie „Co powoduje PTSD u osób z autyzmem?” postawili w tytule autorzy artykułu opublikowanego w The Communicator, biuletynie The Autism National Committee.
Artykuł opierając się na pracy dot. PTSD „Trauma and Recovery” dr Judith Lewis Herman podkreśla, że do trzech zdefiniowanych przez Herman rodzajów urazów psychicznych biorących się z przemocy „wielu upośledzonych ludzi oraz ich stronników chciałoby dodać czwartą kategorię, ale jej zdefiniowanie zależeć będzie od ich sukcesu w tworzeniu politycznej świadomości zagadnień takich jak: niewłaściwe leczenie i nieodpowiednie warunki życia”. Wskazuje, że „zgodnie z obserwacją dr Herb Lovett: ludzie, którzy zostali skrzywdzeni w imię leczenia mogą widzieć swoją sytuację tak samo jak osoby, które wykorzystywano czy prześladowano np. seksualnie”.
Ukryta i niemal niewidoczna przemoc owocująca długotrwałą traumą bierze się z nieświadomości, złej terapii i stresu towarzyszącego rodzinom dzieci z ASD. Dobrze obrazuje to list otwarty rodziców dziecka poddawanego intensywnej terapii metodami behawioralnymi, opublikowany na stronie www.domrainmana.pl
W środku błędnego i samo nakręcającego się koła społecznej presji i reagujących na nią rodziców stoją dzieci z ASD, które o tym, że są ofiarami przemocy dowiadują się w dorosłym życiu.
Psychiatrzy zgodnie podkreślają, że optymalny model terapii autyzmu powinien obejmować nie tylko osoby z ASD, lecz także ich rodziców, opiekunów i najbliższe środowisko. Wszyscy oni wymagają bowiem konkretnego, praktycznego wsparcia, profesjonalnej pomocy i edukacji.
W powyższym kontekście diagnozujemy dwa podstawowe problemy:
1/ Stereotypy, presja na „normalne” zachowanie osób z ASD wynikająca z braku wiedzy i zrozumienia dla neuroróżnorodności. Brak kontaktu lub niewielki kontakt z osobami z ASD pokutuje mitami i mylnymi wyobrażeniami. Wsparcie dla osób z ASD rzadko wychodzi poza „lajki” w social mediach.
2/ Terapia i działania „dostosowawcze” owocująca przemocowymi zachowaniami także ze strony rodziców, którzy w dobrej wierze i nieświadomie potrafią wyrządzać swoim dzieciom codziennie ogromną krzywdę.
Odkrywanie i rozwój mocnych stron i talentów zamiast „terapii niewłaściwych zachowań” przełamuje istniejące schematy. Ma inspirować do zmiany paradygmatu i przykładania większej wagi do zawodowej przyszłości dzieci, w duchu rekomendacji raportu NIK z 2.04.2020 wskazującego poważne deficyty obecnego przygotowania do samodzielnego życia w Polsce.
Od kilku lat „w branży” stosuje się pojęcie neuroróżnorodności, które sugeruje ukryte bogactwo talentów i możliwości. Trendy te dostrzegają najważniejsze pisma dla biznesu: Harvard Business Review (Neurodiversity as a Competitive Advantage, 5.2017), Forbes (Untapped Talent: How To Attract Neurodiverse Candidates 5.2020), Wired (Neurodiverse talent is good for business, 1.2021), co jest wskazówką, że zmianę postrzegania osób z ASD warto zacząć od przedsiębiorców i miejsc pracy.
Nowe, humanistyczne podejście do terapii i budowania włączającego środowiska (w duchu
wspomnianych na wstępie prac naukowych), jest fundamentem aksjologii DITERO, opiera się na
relacjach i podążaniu za potrzebami. Świetnie oddaje je fragment recenzji książki S. Silbermana „Neuro-Plemiona: Dziedzictwo Autyzmu i Przyszłość Neuro-Różnorodności”: „W sercu książki rozbrzmiewa prośba do świata, żeby przystosował się do osób z autyzmem, a nie na odwrót. I do badaczy i ogółu społeczeństwa, żeby skupili się na zapewnieniu osobom z autyzmem usług, których potrzebują”
Zapraszamy młodzież z ASD w wieku 12-18 lat do udziału w zajęciach, które pozwolą odkryć i rozwinąć posiadane talenty, szczególnie informatyczne, muzyczne, biologiczne i plastyczne. Warsztaty będą realizowane w Pracowni PORT w grupach 3 osobowych. Oprócz warsztatów planujemy także wizyty studyjne w zakładach pracy – firmach i instytucjach działających w branżach powiązanych z talentami dzieci.
Cały cykl będzie trwał do końca października 2023 r. i jest zorientowany na realizację autorskich projektów uczestników.
Dzieci przez pierwsze 10-12 miesięcy będą uczyły się nowych umiejętności, zgodnych z ich ścieżką talentu, potem przy wsparciu instruktorów zaczną pracę nad własnym, autorskim projektem. W trakcie cyklu każde dziecko zostanie poddane ewaluacji przez zespół diagnostyczny, który oceni na ile rozwijane umiejętności mogą być wykorzystane w praktyce w dorosłym życiu.
Wizyty studyjne
W ramach pracy na ścieżce talentów, każde dziecko weźmie udział w wizytach w firmach lokalnych oraz miejscach inspiracji, ściśle związanych z odkrywanym talentem i planowanym własnym projektem.
Planujemy dwa rodzaje wizyt:
- 20 wycieczek do lokalnych firm, które w przyszłości mogą być miejscami pracy dla uczestników projektu. Będą to firmy wyłonione na ścieżce „Biznes przyjazny ASD”. Zachęcimy je do objęcia patronatem, wsparciem merytorycznym i technicznym poszczególnych projektów dzieci. Wycieczki będą realizowane jako zajęcia warsztatowe w terenie, grupy 3
osobowe, czas 2-3 godziny z dojazdem. Dojazd na wskazane miejsce
zapewnią rodzice. Każde z dzieci weźmie udział w co najmniej 2
wycieczkach
Przykładowo:- dziecko w module IT, odwiedzi firmę programistyczną, albo posługującą się technikami CAM/CAD do obróbki skrawaniem metodami numerycznymi (CNC). Pracownik firmy pokaże jak w praktyce wykorzystać nabyte w Pracowni PORT umiejętności tworzenia grafik wektorowych do programowania maszyn. Firma może ufundować wykonanie zaprojektowanego w trakcie warsztatów detalu na maszynach CNC.
- dziecko w module Pracownia muzyczna, opracuje aranżację, która zostanie wykorzystana przez firmę z branży kreatywnej (np. do spotu radiowego, reklamy, radiowęzła w sklepie)
- Całodzienne wyjazdy studyjne na terenie województwa w grupach 2 dzieci + pedagog do inspirujących miejsc powiązanych ze ścieżką talentu (Narodowe Forum Muzyki, duża firma informatyczna, Akademia Sztuk Pięknych, IKEA, fabryka itp). Wyjazd ma dodatkowe znaczenie w usamodzielnianiu młodzieży. Zdecydowana większość naszych podopiecznych i znanych nam dzieci z ASD jest „przyrośnięta” do matek. Nie jeżdżą na kolonie i obozy, rezygnują z wycieczek szkolnych. 14-16 letnia młodzież z ASD w normie intelektualnej bywa całkowicie niesamodzielna. I to rodzice częściej nie potrafią wyobrazić sobie że ich dziecko „da radę”. Obowiązek realizacji wyjazdów będzie zapisany w kontrakcie.
- 20 wycieczek do lokalnych firm, które w przyszłości mogą być miejscami pracy dla uczestników projektu. Będą to firmy wyłonione na ścieżce „Biznes przyjazny ASD”. Zachęcimy je do objęcia patronatem, wsparciem merytorycznym i technicznym poszczególnych projektów dzieci. Wycieczki będą realizowane jako zajęcia warsztatowe w terenie, grupy 3
Projekty indywidualne
Zwieńczeniem cyklu warsztatowego będzie wykonanie przez każdego uczestnika ścieżki talentów osobistego Dzieła pod patronatem jednej lub kilku firm ze ścieżki „Biznes Przyjazny ASD”. „Dzieła” będą mieć charakter dzieła w rozumieniu prawa autorskiego. Będą to efekty
autorskiej, samodzielnej pracy intelektualnej (twórczej, naukowej), opartej na praktycznej wiedzy dostarczonej podczas trwania całego cyklu warsztatowego. Będziemy dążyć do tego, żeby dzieła miały też praktyczny charakter, zbliżony do prac o charakterze
zawodowym w firmach patronujących danemu Dziełu.
Realizacja może zająć 1-6 miesięcy w zależności od rodzaju dzieła. Prace zostaną wykonane podczas zajęć warsztatowych i oddane na ostatnich zajęciach. Przed podjęciem realizacji, każdy Projekt zostanie opisany przez młodego autora w formie Koncepcji (opis, rysunki, cele projektu). Koncepcja określi co jest potrzebne do wykonania danego Dzieła.
Dzieła zostaną zaprezentowane przez autorów oraz patronów biznesowych podczas finałowej konferencji „Spektrum talentów”. Będzie to działanie samorzecznicze, pokazujące potencjał tkwiący w każdym z młodych autorów ze spektrum autyzmu.
Warunki wymagane w rekrutacji
- orzeczenie o zaburzeniach ze spektrum autyzmu wydane przez Zespół Orzekający PPP
- wiek 12-18 lat.
- podpisanie przez rodziców dwóch kontraktów: jednego na udział dziecka w ścieżce rozwoju talentów, drugiego na własny udział w ścieżce „Terapia
bez przemocy” dedykowanej rodzicom.
- Laboratorium przyrodnicze/ pracownia biologiczna
- Pracownia IT
- Pracownia muzyczna
- Pracownia grafiki i fotografii
osób z ASD i są to też branże w których autyści potrafią odnaleźć się zawodowo (jak np. Temple Grandin, Steve Jobs, Mozart, Tim Burton). Są to też talenty, które się przenikają, dlatego chcemy stworzyć unikalne i nowoczesne laboratorium multimedialne wyposażone w różnorodne narzędzia i instrumenty elektroniczne, kompatybilne z aplikacjami w smartfonach dzieci i ich domowymi komputerami.
Audyty i certyfikaty dla firm
Dowiedz się jak stworzyć miejsce pracy przyjazne dla osób z ASD, To mogą być Twoi najlepsi pracownicy. Napisz lub zadzwoń do koordynatorki projektu:
Agnieszka Surmacz, agnieszka@ditero.pl tel 502 099 194
Zachęcamy do wspierania naszych neuroróżnorodnych talentów poprzez:
- stały patronat finansowy (stypendium) lub rzeczowy dla podopiecznych
- patronat nad indywidualnym projektem
- wycieczki do firmy – poznawanie specyfiki pracy różnych branż
- wolontariat kompetencyjny – prowadzenie zajęć dla utalentowanych neuroróżnorodnych
- pomoc w zbiórkach 1%
Biznes otwarty na neuroróżnorodność:
- networking
- szkolenia
- eventy
Jeśli chcesz, żeby Twoje utalentowane, neuroróżnorodne dziecko wzięło udział w naszym projekcie, zobowiązujesz się do wspierania jego rozwoju, a My ci w tym pomożemy. W ramach projektu planujemy dla rodziców nieodpłatne wsparcie:
1/ Spotkania grupowe, które pokażą co i dlaczego powinno być celem rozwoju dzieci z ASD, uwypuklą korzyści z relacyjnego podejścia praktykowanego przez Ditero. Autyzm to zaburzenia w relacji, komunikacji i zabawie. My bawiąc się z dzieckiem uczymy go kontaktu z drugim człowiekiem, nawiązujemy relację i pokazujemy jak może spędzać czas, przez co zaburzone etapy rozwojowe są „nadganiane”.
2/ Warsztaty „Szczęśliwe dziecko z ASD” pokazujące rozwój dzieci i ich talentów będą wzmacniać przekonanie o słuszności relacyjnego podejścia do terapii. Sukcesy i samodzielna praca własnych dzieci to najlepsze wzmocnienie i motywacja do akceptacji „dziwactw” w zachowaniach (jak niezrozumiałe dla otoczenia stimy)
3/ Psycholog dla rodziców – dodatkowe wsparcie w najtrudniejszych przypadkach.
Fundusze EOG i norweskie
Fundusze EOG i fundusze norweskie reprezentują wkład Islandii, Liechtensteinu
i Norwegii w tworzenie Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.
Istnieją dwa cele ogólne: ograniczenie nierówności ekonomicznych i społecznych
w Europie i wzmocnienie relacji dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a 15 krajami UE z Europy Środkowej i Południowej i obszaru Morza Bałtyckiego.
Trzy Państwa-Darczyńcy ściśle współpracują z UE w ramach Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Darczyńcy przekazali 3,3 miliarda euro w ramach kolejnych programów funduszy w latach 1994–2014.
Fundusze EOG i fundusze norweskie na lata 2014–2021 wynoszą 2,8 miliarda euro.
Priorytety na ten okres to:
- innowacje, badania naukowe, edukacja i konkurencyjność;
- integracja społeczna, zatrudnienie młodzieży i ograniczenie ubóstwa;
- środowisko, energia, zmiany klimatu i gospodarka niskoemisyjna;
- kultura, społeczeństwo obywatelskie, dobre zarządzanie i podstawowe prawa;
- sprawiedliwość i sprawy wewnętrzne.
Kwalifikowalność do funduszy wynika ze spełnienia kryteriów określonych w ramach Funduszu Spójności UE przeznaczonego dla państw członkowskich, w których dochód krajowy brutto na mieszkańca jest niższy niż 90% średniej unijnej.
Program funduszy EOG i funduszy norweskich składa się z dwóch mechanizmów finansowych.
Fundusze EOG są wspólnie finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię, których wkład oparty jest na ich PKB.
Fundusze norweskie są finansowane wyłącznie przez Norwegię.
Aktywni Obywatele
Programy Aktywni Obywatele są realizowane z budżetu Funduszy EOG i Funduszy Norweskich (Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego) – pomocy finansowej ustanowionej przez Islandię, Norwegię i Liechtenstein dla krajów Europy Środkowej i Południowej. Ta forma wsparcia dla nowych krajów UE oraz Grecji i Portugalii pozwala Państwom-Darczyńcom na swobodne korzystanie z rynku wewnętrznego UE, zaś Państwom-Beneficjentom na wzmocnienie i rozwój różnych obszarów życia gospodarczego i społecznego (m.in. kultura, ochrona środowiska, zatrudnienie). Generalnie, cele Funduszy zmierzają do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych oraz wzmacniania stosunków dwustronnych między Państwami – Darczyńcami a Państwami – Beneficjentami.
W Polsce Program Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny (Active Citizens Fund – Regional) jest jednym z 11 programów prowadzonych z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich.
Celem Funduszu jest wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, aktywności obywatelskiej oraz upodmiotowienie grup zagrożonych wykluczeniem.
Więcej: https://aktywniobywatele-regionalny.org.pl/